Znajdujemy się w przededniu uruchomienia perspektywy finansowej na lata 2021-2027, gdzie m.in. w ramach:
– Krajowego Planu Odbudowy;
– Funduszu Modernizacyjnego;
– Funduszu Transformacji Energetyki;
– Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko;
– Funduszy Europejskich dla Kujaw i Pomorza;
przewiduje się dziesiątki miliardów złotych na transformację energetyczną. Nieustanny wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną w skali całego kraju, przy jednoczesnej konieczności ograniczenia emisji dwutlenku węgla, powoduje realny wzrost cen prądu. Szacuje się, że w przypadku samorządów, w 2022 roku, wzrosną one od 40 do 70 procent, co będzie miało znaczący wpływ na projekt oraz realizację budżetu. Drastyczne wzrosty cen energii spowodują, że gminy, które nie odnajdą się dobrze w nowej rzeczywistości, będą sukcesywnie zmniejszać swoje możliwości w sferze wydatków bieżących, związanych chociażby z usługami publicznymi świadczonymi na rzecz mieszkańców oraz prowadzeniem prorozwojowej polityki lokalnej. Warto wiedzieć, że dofinansowanie instalacji OZE w najbliższym czasie będzie uzależnione od ich funkcjonowania w ramach klastrów energii lub będzie dodatkowo premiowane wyższą dotacją.
Działanie pn. Instalacje OZE realizowane przez społeczności energetyczne w ramach Krajowego Planu Odbudowy oferować będzie nie tylko wysokie dotacje na inwestycje, ale także na odpowiednie przygotowanie się do nich. W zakresie części preinwestycyjnej przewiduje się wsparcie 139 społeczności energetycznych, w tym klastrów energii, natomiast w części inwestycyjnej – 10 tego typu inicjatyw. Będzie o co rywalizować, ponieważ planowana dotacja w pierwszej części to ok. 1,5 mln złotych dla klastra. Dofinansowywana będzie różnego rodzaju dokumentacja (analizy, ekspertyzy, dokumentacja techniczna, projekty budowlane itp.), ale także działania nieinwestycyjne będące statutowymi zadaniami klastra np. edukacja, doradztwo, działalność badawczo-rozwojowa. W części inwestycyjnej przewiduje się dotację średnio na poziomie 25 mln złotych dla wzorcowych klastrów energii. Dofinansowywana będzie budowa stabilnych źródeł wytwarzania energii elektrycznej z OZE wraz z infrastrukturą towarzyszącą, magazyny energii, inteligentne systemy wspomagające zarządzanie elementami lokalnych systemów energetycznych czy wspomagających bilansowanie.
W przypadku Funduszy Europejskich dla Kujaw i Pomorza na lata 2021-2027 (zwanymi wcześniej Regionalnym Programem Operacyjnym), preferowane będą inwestycje przyczyniające się do rozwoju klastrów energii i spółdzielni energetycznych w województwie. Projekt mówi, iż wsparcie dotacyjne będzie miało zastosowanie do przedsięwzięć z zakresu energetyki rozproszonej np.: klastrów energii, spółdzielni energetycznych, mikroinstalacji w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej, choć obserwując tendencję do finansowania inwestycji w ramach instrumentów finansowych, należy spodziewać się pożyczek z umorzeniem. Szczęśliwie inwestycje realizowane w ramach klastrów energii będą mogły się cieszyć preferencją w tym zakresie.
Ponadto do 2030 roku dostępne będą miliardy złotych na transformację energetyczną naszego kraju. Mają to być przede wszystkim bezzwrotne dotacje w ramach Funduszu Modernizacyjnego, Funduszu Transformacji Energetycznej czy Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko. Kolejne miliardy złotych popłyną na innowacje w gospodarce z Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki oraz Programu Ramowego Horyzont Europa. Warunkiem jest rozwijanie innowacyjnych pomysłów we współpracy ze środowiskiem naukowym.
Kolejnym ważnym aspektem w kontekście neutralności klimatycznej w najbliższych latach stanie elektromobilność. Przyszłe nowelizacje dyrektyw unijnych wymuszą obowiązek dotyczący minimalnego poziomu pojazdów niskoemisyjnych we flocie także małych jednostek samorządu terytorialnego. Ponadto zamówienia publiczne zlecane przez samorządy już od 2022 roku będą musiały być realizowane przy co najmniej 10% udziale pojazdów elektrycznych lub na gaz. Tendencja jest zauważalna, dlatego konieczny będzie wzrost zeroemisyjnych źródeł wytwórczych oraz infrastruktury ładowania pojazdów z napędem elektrycznym. Dlatego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomił program Mój elektryk oraz w dniu dzisiejszym ogłosił program na budowę stacji ładowania. W ramach pierwszego z nich istnieje możliwość otrzymania dotacji na pojazdy zeroemisyjne, natomiast w przypadku drugiego na infrastrukturę do ich ładowania.
Dodatkowo patrząc w jakim kierunku podążają fundusze europejskie oraz mając na uwadze trudności finansowe wielu samorządów, należy spodziewać się w najbliższych latach powrotu do idei Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, którego zastosowanie może wpłynąć na skokowy wzrost inwestycji w samorządach w zakresie OZE, elektromobilności i efektywności energetycznej. Formuła ta zapewnia społeczeństwu dostęp do infrastruktury publicznej w długim okresie, przy zachowaniu umówionej jakości usług i standardów utrzymania.
Jak widać w najbliższych latach należy spodziewać deszczu pieniędzy na przedsięwzięcia mające na celu przejście na model rynku energii oparty o energetykę rozproszoną, bazującą na odnawialnych źródłach energii i elektromobilność. Zachęcam więc do kontaktu, ponieważ monitoruję wszelkie źródła finansowania i mogę pomóc Państwu nie tylko w zrealizowaniu inwestycji proekologicznej, ale także w pozyskaniu na nie dofinansowania.